Τα λουλούδια της άνοιξης στη μυθολογία: Ανεμώνη και Αμυγδαλιά

Art source https://www.etsy.com/listing/536442877/anemone-flowers-original-watercolor

Art source https://www.etsy.com/listing/536442877/anemone-flowers-original-watercolor

Η άνοιξη κατέφθασε και η φύση αναγεννιέται σε ολάνθιστους και ευωδιαστούς τόπους, που προσιδιάζουν σε μαγικές και παραμυθένιες χώρες. Οι ανθισμένες αμυγδαλιές και οι ολάνθιστοι αγροί με τις ανεμώνες συνθέτουν ένα μοναδικό ανοιξιάτικο σκηνικό, το οποίο είναι πλήρως συνυφασμένο με την ελληνική μυθολογία και λαογραφία.


Η αμυγδαλιά αποτελεί ένα από τα διασημότερα δέντρα της ελληνικής υπαίθρου. Το δέντρο είναι διάσημο και αγαπητό τόσο για τους υπέροχους και δυναμωτικούς καρπούς του όσο και για τα υπέροχα άνθη του, που ανθίζουν λίγο πριν τον ερχομό της άνοιξης. Η αμυγδαλιά στην ελληνική παράδοση έχει ονοματιστεί ως η « νυφούλα του Γενάρη», καθώς τα άνθη της φέρουν ένα διακριτικό λευκό-ροζ χρώμα. Συγκεκριμένα, η ανθισμένη αμυγδαλιά θεωρείται σύμβολο αναγέννησης της φύσης που σηματοδοτεί έτσι τον ερχομό της άνοιξης. Μάλιστα, η αμυγδαλιά θεωρούταν σύμβολο της αναγέννησης από τα αρχαία κιόλας χρόνια, πίστη που προέρχεται από το μύθο της αμυγδαλιάς.

Ο μύθος τοποθετείται στη Θράκη, την εποχή των Τρωικών Πολέμων, όταν ο Δημοφώντας, γιός του ξακουστού Θησέα, ερωτεύτηκε την πριγκίπισσα της Θράκης, τη Φυλλίδα. Το ζευγάρι παντρεύτηκε και η αγάπη τους άνθιζε ημέρα με την ημέρα, όμως ο νεαρός Αθηναίος πρίγκιπας νοσταλγούσε τον τόπο του. Η Φυλλίδα τότε ζήτησε από τον άντρα της να επιστρέψει στην πατρίδα του για να είναι ευτυχισμένος, λέγοντάς του πως εκείνη θα τον περίμενε. Ο Δημοφώντας επέστρεψε στην Αθήνα και η Φυλλίδα παρέμεινε στη Θράκη, προσμένοντας το πλήρωμα του χρόνου και την επιστροφή του αγαπημένου της. Τα χρόνια περνούσαν και ο Δημοφώντας δεν εκπλήρωνε την υπόσχεσή του στην πριγκίπισσα, η οποία μαράζωνε ώσπου πέθανε από την θλίψη της. Η καρτερικότητα και η αγάπη της συγκίνησε τότε τους θεούς, οι οποίοι τη μεταμόρφωσαν σε ένα πανέμορφο και ψηλό δέντρο, έτσι ώστε να μπορέσει να περιμένει τον καλό της να επιστρέψει. Ώσπου μετά από χρόνια, ο γιος του Θησέα επέστρεψε και βρήκε την αγαπημένη του στη νέα της μορφή, με τα κλαδιά της γυμνά να παρασέρνονται στη δίνη του χειμώνα. Ο Δημοφώντας τότε, με την καρδιά του κατακερματισμένη από τις ενοχές, αγκάλιασε το δέντρο που ήταν η πριγκίπισσα Φυλλίδα και ευθύς στο δέντρο άνθισαν χιλιάδες μικρά λευκά άνθη.

Ως προς το τέλος του μύθου της αμυγδαλιάς φαίνεται να υπάρχει και κάποια άλλη εκδοχή, κατά την οποία η Φυλλίδα, εγκαταλελειμμένη και δυστυχισμένη, αυτοκτόνησε σε ένα ψηλό δέντρο, το οποίο και στοιχειώθηκε από την ψυχή της. Το δέντρο μετά το θάνατο της πριγκίπισσας δεν άνθισε και δεν καρποφόρησε ποτέ παρά έστεκε γυμνό και ανεμοδαρμένο. Ώσπου ο αγαπημένος της Φυλλίδας επέστρεψε στη Θράκη και, μαθαίνοντας το θάνατο της γυναίκας του, πλησίασε το νεκρό δέντρο. Αγκαλιάζοντας τον κορμό του, η αμυγδαλιά-Φυλλίδα άνθισε. Έκτοτε, κάθε χρόνο εκείνες τις ημέρες του Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, η αμυγδαλιά στολίζεται με τα πανέμορφα άνθη της για να υποδεχτεί τον αγαπημένο της, υπενθυμίζοντας έτσι την επερχόμενη αναγέννηση και την αγάπη που υπερνικά το θάνατο.

Ο πανέμορφος και συγκινητικός μύθος της αμυγδαλιάς αποτελεί ένα διαχρονικό σύμβολο, εμπνέοντας ποιητές, ζωγράφους, συγγραφείς αλλά και τον ίδιο το λαό. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, κάποτε ένα μικρό ορφανό κοριτσάκι, η Αμυγδαλιά, βρήκε καταφύγιο στο σπίτι μιας κακιάς γυναίκας. Η γυναίκα της φερόταν άσχημα, χτυπώντας την και υποχρεώνοντάς την να δουλεύει μέσα στο κρύο και το αγιάζι. Κάποια νύχτα του Ιανουαρίου, η Αμυγδαλιά εκδιώχθηκε κακήν κακώς από το σπίτι και κίνησε για το δάσος. Το κρύο όμως ήταν αφόρητο και η μικρή άρχισε να ψάχνει κάποιο καταφύγιο μέσα στη δίνη του χειμώνα, ώσπου ένα μεγάλο δέντρο εμφανίστηκε μπροστά της. Στάθηκε κάτω από τα κλαριά του και ευχήθηκε στον Θεό να ξημερώσει για να μπορέσει έστω να ζεσταθεί από την παγωνιά της νύχτας. Το επόμενο πρωί, ο ήλιος ανέτειλε και το δέντρο άνθισε, η Αμυγδαλιά όμως είχε ξεψυχήσει τυλιγμένη στις ρίζες του. Αφιερωμένο στην ολάνθιστη αμυγδαλιά είναι και το ποίημα του λογοτέχνη Γεωργίου Δροσίνη, το οποίο και μελοποιήθηκε με τον πασίγνωστο τίτλο "Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά".

Ένα άλλο χαρακτηριστικό λουλούδι που πλημμυρίζει τους κάμπους της ελληνικής γης είναι η ανεμώνη. Το λουλούδι αυτό μοιάζει με την παπαρούνα και θεωρείται συγγενικό της είδος. Σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες, η ανεμώνη ονομάστηκε έτσι καθώς πιστευόταν ότι άνθιζε μόνο από το φύσημα του ανέμου αλλά και πέθαινε μέσα στη δίνη του. Η ανεμώνη είχε για τους αρχαίους εξέχουσα σημασία, καθώς θεωρούταν το λουλούδι της ομορφιάς. Ο μύθος της ανεμώνης έχει ως κύρια έμπνευση την ιστορία του ομορφότερου νέου των ελληνικών μύθων, του Άδωνη (Αδώνιδος).

Λέγεται, ότι ο νέος κυνηγούσε στο δάσος, όταν ο θεός Άρης, προδομένος από την Αφροδίτη που είχε ερωτευτεί τον νέο, μεταμορφώθηκε σε χοίρο έτσι ώστε να του επιτεθεί. Ο νεαρός πληγώθηκε θανάσιμα από το μεταμορφωμένο ζώο και αίμα ανάβλυζε από την πληγή του. Οι πονεμένες φωνές του Άδωνη έφθασαν στα αυτιά της θεάς, η οποία και έψαχνε απεγνωσμένα να βρει τον αγαπημένο της. Όταν τα χέρια της άγγιξαν το κρύο σώμα του, δάκρυα κύλησαν από τα μάτια της και η θεά απεγνωσμένα πότισε την πληγή του νέου με το αθάνατο νέκταρ. Τότε όμως, η ψυχή του νέου μεταμορφώθηκε σε ένα πανέμορφο λουλούδι, με κόκκινα και μωβ πέταλα, σαν το αίμα και το νέκταρ.

Τα λουλούδια που ανθίζουν στους αγρούς αποτελούν τον θρίαμβο της άνοιξης ενάντια στον χειμώνα και κατ’ επέκταση ενάντια στον σημερινό κόσμο. Η φύση όμως εξακολουθεί να μας αποδεικνύει ότι διαθέτει εκείνη την ξεχωριστή μαγεία να υποτάσσει τα πάντα στο θέλημά της. Πάντα η φύση βρίσκει τη δύναμη να γεννά νέους βλαστούς και άνθη, ακόμα και μέσα από το τσιμέντο του σύγχρονου κόσμου.

 

ΠΗΓΕΣ

http://e-mythologia.blogspot.com/p/blog-page_1197.html

http://e-mythologia.blogspot.com/p/blog-page.html